W okresie od 14 maja do 18 października 1908 r. odbywała się w czeskiej Pradze „Wystawa Jubileuszowa”. Została ona zorganizowana przez praskę Izbę Przemysłowo-Handlową (czes. Obchodní a živnostenská komora v Praze) celem uczczenia 60-lecia panowania cesarza Franciszka Józefa I. Rozmach wystawy był ogromny, do zaprojektowania obiektów wystawienniczych zatrudniono aż 18 architektów, wybudowano 20 publicznych pawilonów oraz 118 prywatnych, a cały teren imprezy zajął ostatecznie ok. 80.000 m2. Nie dziwi zatem, że przez pięć miesięcy wystawy odwiedziło ją aż ok. 2,5 miliona osób. Co ciekawe, mimo że wystawa była ona zorganizowana na cześć cesarza, sam Franciszek Józef I nie pojawił się w jej trakcie w Pradze. W jego imieniu wystawę odwiedzili natomiast arcyksiążę Franciszek Ferdynand Habsburg oraz arcyksiążę Karol Habsburg.
Przy okazji tak dużego wydarzenia doszło do emisji okolicznościowych medali, plakietek i innych numizmatów. Kilka lat temu na Allegro pojawił się jeden z nich, niestety mocno zmęczony życiem. Ten ważący ledwo 0,88 g i mierzący 19 mm aluminiowy krążek z jednej strony prezentuje cesarza Franciszka Józefa I z profilu, a z drugiej widok od frontu na tzw. Pałac Przemysłowy (czes. Průmyslový palác). Żeby nie było wątpliwości przy jakiej okazji go wykonano przy cesarskim wizerunku umieszczono daty 1848-1908, a wokół przedstawienia Pałacu napis „JUBILEJNI VYSTAVA V PRAZE 1908”.
Mając na uwadze rozmach imprezy oraz ilość gości można by założyć, że taki okolicznościowy żeton został wybity w gigantycznym nakładzie, a więc nie tylko powinien pojawiać się co i rusz na aukcjach, ale również być dobrze opisany w literaturze. Jak się jednak okazuje nie jest on notowany m.in. w kolekcji Chaura, ale nie pojawia się również w popularnych stronach numizmatycznych takich jak np. Numista. Nie powalają także archiwalne wyniki aukcyjne – nie znalazłem żadnych rekordów na Allegro, OneBid, czy CoinsArchives. Z kolei czeskie serwisy wskazały zaledwie trzy wyniki i szybko okazało się, że przedstawiony wyżej obiekt wcale nie jest żadnym okolicznościowym żetonem, a jedynie… medalikiem bez uszka.
Stan zachowania oferowanego na Allegro obiektu w pierwszej chwili nie pozwala w pierwszej chwili na zauważenie, że zostało od niego oderwane uszko. Dopiero porównanie ze zdjęciami z powyższych aukcji, na których widać gdzie znajdowało się uszko i jak wygląda medalik po jego oderwaniu (środkowe zdjęcie), daje możliwość dojrzeć, że uszkodzenia rantu widoczne nad głową cesarza oraz pomiędzy słowami „JUBILEJNI” i „VYSTAVA” to nie efekt upływu czasu, a oderwania pewnego istotnego elementu.
Źródła:
– Cajthaml Marek, Smíšek Kamil, Chaurova sbírka – Účelové známky a žetony, Praga 2016 r.
– Degen Milan, Pražská Jubilejní výstava 1908, strona www
– Turková Kateřina , Architektura na výstavě. Nástup moderní architektury na velkých pražských výstavách 1891-1908, Praga 2018 r. (dostęp on-line)
– Český svět nr 32 z 22.04.1908 r.
– Faleros
– Macho & Chlapovič
– Wikipedia
Zastępczy 